Groeten uit Fijnaart

Op woensdagochtend 12 juni gaan Kees van Bohemen en ik naar Fijnaart, gemeente Moerdijk. Hoewel Kees de streek goed kent is hij nooit in Fijnaart geweest, en ik al helemaal niet. Is dit een plaats waar je nog niet dood gevonden wil worden? In ieder geval is het de plaats waar Ahmad Mohammad, met dochter Noor en zoon Murad, een huis toegewezen heeft gekregen. Zij hebben een jaar en vijf maanden gewoond in de noodopvang van het Missiehuis aan de Tilburgseweg, waren opmerkelijk goed ingeburgerd, voelden zich thuis in Goirle, gingen er niet graag weg. Ahmad ontvangt ons met een omhelzing en een stevige hand in het hoekhuis van een rijtje, bouwjaar 1965. De daken zijn onlangs geïsoleerd, er liggen nieuwe pannen op het dak. Het is een vrij kleine woning, met een lange achtertuin, een prima onderkomen. Hij is er heel tevreden mee. Hij maakt koffie, zet er een schaaltje dadels bij, een assortiment noten en kaaskoekjes. Pakistaanse gastvrijheid.

door Ben Loonen

Gezinshereniging

Noor is naar de middelbare school in Oudenbosch (met de bus), Murads school is basisschool De Fijne Aarde in Fijnaart. Zij wachten op het groene licht van de IND, dan kan hun moeder en hun broertje een visum aanvragen om naar Nederland te vliegen. Dan zal het gezin na twee jaar herenigd zijn. Wanneer precies? Ahmad weet het niet, maar hij heeft alle vertrouwen dat het gaat gebeuren. Zijn ervaringen met de Nederlandse asielopvang zijn positief; het duurt wel lang, maar stapje voor stapje gaat het in de beoogde richting: het komt wel goed. Intussen doet hij stappen om aan het werk te komen, liefst in het onderwijs; naar verwachting zal zijn vrouw gemakkelijker werk vinden dan hij, in de verzorging of catering. Liefst zou hij zich in Goirle vestigen; als iemand in Goirle met een vergelijkbaar huis in Fijnaart zou willen wonen, zou dat kunnen door middel van woningruil.

Fijnaart verkennen

Na een poos willen we dat onbekende Fijnaart wel eens zien. Vanuit de jaren-60 wijk met straatnamen die, net als in Goirle, naar leden van het koningshuis zijn genoemd, komen we in het centrum. Een rechthoekig plein waar markt gehouden wordt, begrensd door een dijk. Ligt daarachter water? Als we op de dijkweg staan zien we akkerland, aardappelen, tulpen, bieten. Polder dus. Dinteloord waar een suikerfabriek staat is niet ver weg. In winkelruiten zie ik namen als Nagtzaam, Sweerse, Lodders. De blikvanger is de Hervormde kerk uit 1877, met daarachter een prachtige begraafplaats waar Ahmad graag wandelt. We komen langs de Jacobus de Meerderekerk (1952). Als Ahmadiyya moslim voelt Ahmad zich vrij om kerken te bezoeken, kerkdiensten bij te wonen; de mensen zijn vriendelijk en heten hem welkom. We zien de school van Murad, De Fijne Aarde, we zien een groot, modern verzorgingshuis De Fendert. De naam Fijnaard (Fendert) zou te maken hebben met fijne aarde, fijnkorrelige klei. Het is rustig die woensdagmorgen, de plaats maakt op mij een prettige indruk. Het is geen negorij, alles is keurig verzorgd in deze plaats van zo’n 5000 inwoners. Waar mijn vooroordeel vandaan komt mag Joost weten, er is in Nederland waarschijnlijk geen enkel onverzorgd dorp; het leven zal in Fijnaart niet slechter zijn dan in gemeentes die een hoge ranking hebben in Elsevier. Er zijn voetbalvelden, er is een binnenzwembad, er is een Bravo-busverbinding met Roosendaal, Oudenbosch, Breda en verder weg. Een vrouw die in haar voortuintje bezig is en (niet) verlegen om een praatje, geeft ons een schat aan informatie over haar dorp, tante Nel, 90 jaar oud. Ze komt uit een groot gezin, als jonge meid heeft ze koeien gemolken, vlas geoogst, linnen gemaakt, bollen gepeld.

Toeristisch terug

We rijden terug naar Goirle via binnenwegen. Kees bezocht hier in zijn werkzame leven boeren, hij wijst me waar hij kwam, hij kent nog de namen en de gewassen die verbouwd werden. We zitten in de buurt van Oud-Gastel, Stampersgat, Bosschenhoofd. We rijden door het centrum van Oudenbosch waar het als een oude kaars druipt van het rijke roomse leven; de grote internaten waar zoveel van onze voorouders over konden vertellen: Sint Louis, St Anna; de namaak Sint Pieter is helemaal een hilarisch geval. Zie ik daar ook Peerke Donders voor de basiliek staan? We kaarten na over ons gesprek met Ahmad. Hij vindt: als jodendom, christendom en islam zich eens zouden houden aan hun principes, aan hun heilige boeken, aan de leringen van hun profeten … wat zouden we dan een mooie wereld hebben! Hij wil dat interreligieuze gesprek best leiden. Wat een man, die Ahmad. Hij en zijn dochter speelden badminton in De Haspel, zijn zoon voetbalde bij GSBW, zelf zat hij met Pasen in de Sint Jan naast burgemeester Mark van Stappershoef, in het Missiehuis leerde hij allerlei mensen kennen. Hij heeft heimwee naar Goirle. In Goirle zijn er veel Wilders-stemmers, maar iets heeft Goirle kennelijk toch goed gedaan …