door Ben Loonen
Deze naam wil ik onthouden: Mariann Budde (65). Sinds 2011 is zij als eerste vrouw bisschop van Washington D.C. voor de protestantse Episcopaalse Kerk, een Amerikaanse variant van de Anglicaanse Kerk. De net beëdigde president Trump woonde een dienst bij in de National Cathedral, ik ben schatplichtig aan het verslag van Luuk Diepenveen (NRC 23 januari 2025). “In de naam van God vraag ik u om genade te hebben met de mensen in ons land die nu in angst leven. Er zijn homoseksuele, lesbische en transgender kinderen [ …] die nu voor hun leven vrezen.” Ook vroeg ze aandacht voor hardwerkende migranten: “De overgrote meerderheid van migranten zijn geen criminelen.” De bisschop vraagt Trump om mensen te helpen die vluchten voor oorlog en vervolging: “Onze God leert ons dat we barmhartig moeten zijn naar vreemden. Zoals wij allen ooit vreemden waren in het land.”
In Bar Laat werd het filmpje vertoond en heel de tafel reageerde met een zucht van ontzag: awe, dat ze dit durfde zeggen, wat een moedig wijf! Zij was niet de enige die Trump biddend toesprak. Er was een rits vertegenwoordigers van alle godsdiensten die ongetwijfeld goede dingen hebben gezegd maar die in de vergetelheid zullen wegzinken; op de inauguratie zelf was het de zoon van Billy Graham die als grootste slijmjurk of stroopsmeerder ooit te boek mag staan. God, Jesus, Trump was zijn verhaal. In zijn programma Dit Is Tijs op zaterdagavond 25 januari keek Tijs van den Brink met enkele Amerikaanse-Nederlanders die sterk Trump-angehaucht zijn terug op Mariann Budde. Zelfs zij vonden Graham too much, maar Budde so so. Een bisschop moet zich met de ziel bezig houden, niet met politiek. In die kring zat Almatine Leene, voormalig theoloog des vaderlands, die ook kritisch was ten opzichte van de moedige bisschop. Ze vond het niet goed dat zij “in de naam van God” sprak: niet doen, vond ze, als je je in politiek vaarwater begeeft. In het algemeen gesproken ben ik het daar mee eens – God voor je karretje spannen is een vorm van Gods naam ijdel gebruiken, Trump doet het om de haverklap, Poetin doet precies hetzelfde – maar in dit geval vond ik dat Almatine de plank mis sloeg. Deze bisschop werd – zo begrijp ik uit andere berichten – over de hele wereld “gezien”, overal werd ze ervaren als een epifanie, een Godsopenbaring: dit was een spreken vanuit de God van de bijbel, de God van Mozes, de profeten, Jezus. Mariann Budde stel ik in één lijn met Maarten Luther King en Oscar Romero.
Mariann Budde, in haar sjofele outfit (dat hebben rooms-katholieke bisschoppen beter voor mekaar) stond voor de strak in het pak gestoken Trump, Melania met hoed en hun cronies: onbewogen smoelen, gepleisterde graven. Ze wisten niet wat ze hoorden. Trump, die zich tijdens de dienst stil moest houden, sprak later van “een zogenaamde bisschop”, “een radicale-linkse Trump-hater, die haar kerk op een zeer onaangename manier in het politiek domein had geplaatst.” De duivel was op zijn staart getrapt ....