Gebiedsvisie Riel (de hoofdlijnen nog maar)

Op 18 juni toog ik naar Riel om de visie te zien. Ik zag de visie. Tal van meningen en belangen die elkaar vroeger schenen te vermijden, waren in deze visie aaneengesmeed. Knap werk, hoor. Een uurtje zat ik daar, mijn hoofd vol kaarten met vlakken en pijlen. Laat mij daar midden uit de oneindigheid een stem vernemen dat mijn oren klonken, een stem die Riel noemde: een fraai voorbeeld van een kransakkerdorp. O, dacht ik, o dat ik altijd weer in Riel iets nieuws leer: kransakkerdorp. Alleen het woord al is mooi! Prijs Riel, zong ik, de hand van het Gemeentebestuur moge u bewaren!

door: Norbert de Vries

Drie gebieden (daar schoten drie stralen dooreen)

Drie locaties zijn in beeld: Riel Noord (200 tot 250 woningen), Spaanse Hoek (500 tot 550 woningen) en Riel Zuid (100 tot 150 woningen). Ho, niet schrikken, beste mensen: die woningen worden misschien, eventueel en dan nog omgeven door allerlei mitsen en maren, gebouwd, héél gefaseerd (zeg maar in de komende dertig of veertig jaar). Ik was meteen al gecharmeerd van de Spaanse Hoek waar (misschien, eventueel, enz) drie ‘buurtjes in het groen’ (niet verwarren met ‘juffertjes in het groen’) zullen gebouwd worden. Toen vlamd' er een straal uit mijn ogen. Ik noteerde enthousiast op mijn schrijfblokje: groene lopers, linten, buurtschappen, movit voorbes (dat laatste kan ook ik niet thuisbrengen, geen idee waar het betrekking op kan hebben). In ieder geval: het idee van het kransakkerdorp zal ook daar gestalte krijgen.

Kransakkerdorp

De ziel van Riel kan ik inmiddels uittekenen. Een kransakkerdorp! Het is een historisch dorpstype dat vooral voorkomt in Nederland, met name in het zandgebied van Noord-Brabant, Drenthe en delen van Overijssel en Gelderland. Het is een typisch middeleeuws nederzettingspatroon. Ik ga u niet lastigvallen met een uiteenzetting waarin ik inga op de verschillen met esdorp en lintdorp. Onthoud slechts dit: oud (9e tot 13e eeuw), cirkelvormig, kenmerkend stratenpatroon (loopt in een trechtervorm richting de kern) en ‘buurtjes’. Nog steeds in Riel herkenbaar en levend: kleine buurtschappen. “Een kransakkerdorp bestaat uit een reeks gehuchten, die op enige afstand van de dorpskern om een akkerbouwcomplex zijn gesitueerd. Een krans van nederzettingen ontstond in de late middeleeuwen door splitsing van boerderijen, waarbij de nieuwe boerderijen aan de overzijde van een bestaande akker werden gebouwd. Van hieruit werden vervolgens nieuwe akkers aangelegd en beemden (graslandpercelen in beekdalen) ontgonnen. De nieuw gestichte boerderijen groeiden veelal uit tot kleine nederzettingen, die in omvang soms de oude dorpskern gingen overtreffen.”

Wat leert ons dit? Rielenaren denken circulair (in kringetjes) en bewegen zich via trechters naar de kern van de zaak. Of vindt u dit psychologie van de kouwe grond?

Verkeer (A58)

Wat ik ook leerde: als het verkeer op de A58 stilstaat, dan willen alle automobilisten via Riel hun weg vervolgen. Een ramp! Die A58 moet asap (as soon as possible) worden verbreed. Als de wiedeweerga! Onverwijld! Veel Rielenaren willen een rondweg, maar de deskundigen zijn van oordeel dat dit niet de oplossing is. Een flink deel (30%) van de auto’s die door Riel rijden is doorgaand verkeer. Dat moeten we terugdringen. Liefst naar nul procent.

Mitsen en maren

Maar tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren. En stikstof! Dus dat bouwen, tja, eerlijk gezegd: voorlopig nog even niet. De deskundige maakte met zijn hand een beweging over de kaart: eerder van noord naar zuid, dan andersom. Want zuid zit tegen de Regte Heide aan.

Vele vragen

Het was een leerzame avond, en de in groten getale opgekomen Rielenaren hadden talrijke vragen. Met bewonderenswaardige kalmte werden die door de deskundigen beantwoord. En toen was er koffie. Niet zomaar een kopje uit de kan (zoals in het gemeentehuis de gebruikelijke usance is), welnee, er was een heuse barista opgetrommeld die exquise koffieproducten creëerde. Het mocht wat kosten dus. Ik dacht meteen: hoe word je barista? Een door de SCAE gecertificeerd barista kun je worden door een cursus te volgen met een praktijk en theoriegedeelte en examen af te leggen aan een door de SCAE gecertificeerd examinator. Iedere koffieliefhebber kan een opleiding volgen, alleen de instroomeis is minimaal MBO niveau 2 werk- en denkniveau en minimaal 1 jaar actief bezig met koffie, bijvoorbeeld in de horeca, bij een koffiebranderij of met bovengemiddelde interesse. Daarnaast bestaan er allerlei cursussen over koffie zoals Latte Art, workshops espresso of cappuccino e.d. Op naar de Koffie Academie! The Specialty Coffee Association of Europe.

Betreden discussie

Buiten lag een grote visiekaart op de grond en daaromheen verzamelde zich een menigte. Diverse stoutmoedigen betraden de kaart om hun punt te maken. Maar intussen kwam aan de voorzijde van de school de derde lichting van deze avond binnen om zich te laten informeren over de Gebiedsvisie Riel. Circulair, via trechters, en lekkere koffie.