Laatste pastoor van Goirle overleden, min of meer in het harnas
De laatste keer dat ik Martin van Zutphen in actie zag was bij de uitvaart-met-gilde-eer van Jan van de Louw in mei van dit jaar. Hij zwalkte over het priesterkoor, hij ging de drie trappen op en af met armen wijd gespreid naar evenwicht zoekend en de kerkgangers hielden hun adem in, met de bange vraag in hun hoofd: gaat dat wel goed? Maar hij was er.
Een vertrouwde verschijning, de opvolger van Paul Janssen, Martin die de laatste pastoor van Goirle zou worden. Maar ook na zijn emeritaat bleef hij beschikbaar, ofwel voor de zondagsmis, ofwel voor uitvaarten. Bij de nazit zat ik met hem te praten en dan bleek dat ie trots was dat ie zijn diensten nog kon leveren. In de kapel van de Franciscushof in Gilze waar hij woonde, in de kapel van Nieuwkerk waar hij op zondagmorgen 9.00 uur voorging, in zijn eigen Sint Jan wanneer men maar een beroep op hem deed, soms zelfs nog in Waalwijk waar de mensen hem ook niet vergeten waren. Nee, wacht, de allerlaatste keer dat ik hem zag was bij het jubileum van pastor Wil Smulders op zondag 17 juni van dit jaar, hij ging toen niet voor maar zat in de kerkbank vooraan. Ook toen moet ik hem even gesproken hebben. En dat was wel de laatste keer. En nu ben ik triest en melancholisch.
In juni van 2020 nam hij afscheid als pastoor. Ik heb hem toen voor GB geïnterviewd. Ik schreef toen: “Mij is één ding onomstotelijk duidelijk: hier spreekt een man die met hart en ziel verbonden is met zijn pastoraat en zijn parochie, c.q. de kerk van Goirle. Priester zijn ziet hij als een soort huwelijk, je bent met je werk getrouwd, zeven dagen per week, dag en nacht. Je hebt geen dag vrij, er is geen dagdeel dat je niet beschikbaar bent, of waarin je niet ingeroosterd bent.” Zo had hij altijd zijn pastoraat opgevat, hij zorgde ervoor dat hij altijd (telefonisch) bereikbaar was. In Waalwijk 21 jaar, in Goirle 14½ jaar lang. Nooit een burn-out gehad (zie GB 25 maart 2020).
Ook over zijn leven vertelde hij graag: geboren als oudste in een gezin van vijf kinderen. De traditionele gang van een katholieke jongen die roeping voelde: naar het kleinseminarie van de Sociëteit voor Afrikaanse Missiën in Cadier en Keer (Zuid-Limburg). Toen hij voor zijn priesterwijding stond, gevormd en opgeleid in een missiecongregatie, realiseerde hij zich dat hij niet naar de missie wilde. Dan volgt een periode waarin hij op de ambulance gaat werken, pedagogiek gaat studeren en groepsleider wordt op Eikenburg in Eindhoven. Maar het priesterschap bleef trekken, en hij meldde zich bij de vicaris-generaal van het bisdom Den Bosch, mgr. Johan van Laarhoven (1926-2015). Die zei hem: dan zul je toch eerst een doctoraal theologie moeten doen; zo werd Martin weer student, nu aan de Theologische Faculteit in Tilburg. In die periode was hij telefonisch vrijwilliger bij de Hulpcentrale, woonde op de pastorie in de Hoefstraat. Voor zijn pastorale stage ging hij in het Tweestedenziekenhuis in Waalwijk werken, ook weer wonen op een pastorie aldaar; kreeg supervisie van de pastoor Antoon Hurkmans, en zo rolde Martin haast ongemerkt in het parochiepastoraat. Hij behoorde tot de eerste wijdelingen (1986) van bisschop Ter Schure. Twintig jaar was hij pastoor in Waalwijk. Daarna brak zijn tijd in Goirle aan die we hebben mogen meemaken.
Op zondag 14 september komen de vrijwilligers van de parochie bijeen in Broeder LipLap voor de jaarlijkse dank-je-wel middag. Martin was daar altijd bij, maar nu was hij aflijvig. Hij was er wel in onze gedachten, in onze harten, in onze onze gesprekken. Op woensdag 10 september 2025 in de middag overleed hij in het Elisabeth-ziekenhuis van Tilburg, na een val en een verblijf van enkele weken tijdens welke allerlei verborgen gebreken werden geconstateerd.
Op dinsdag 16 september van 16.00 – 20.00 uur is er gelegenheid om afscheid van hem te nemen in de Sint Jan van Goirle, de dag daarna woensdag 17 september is zijn uitvaartdienst. De parochie De Goede Herder is deze herder veel dank verschuldigd; velen zullen zich hem met een glimlach herinneren.
Ben Loonen