75 jaar Heemkunde Goirle = Stichting Erfgoed Goirle
U leest het goed: De Stichting Erfgoed Goirle (de oudste heemkundekring ) De Vyer Heertganghen bestaat 75 jaar. Op deze plek willen we u in de komende maanden het een en ander laten lezen over hoe wij in elkaar zitten, wat er te doen is, en hoe onze mensen werken aan de verschillende onderdelen van onze Stichting. Een stichting met vele vrienden, contribuanten, leden, het is maar hoe u het noemen wilt, maar allemaal zijn ze ervan overtuigd dat een stichting als de onze een heus bestaansrecht heeft. En dat al 75 jaar! Behalve een museum, een tuin en een heemerf met schuren hebben we ook een archief en daaruit plaatsen we 2 wekelijks op deze pagina. Veel leesplezier!
IN GOOL NAAR SCHOOL (deel 2)
door Gerrit van Heeswijk
Ook in Plan-West groeide de bevolking snel en een nieuwe school was wenselijk. Dit werd de Heibloem en kleuterschool Bernadette. Vanaf 1966 was hij eindelijk in gebruik. De school startte met 6 lokalen maar al snel was er behoefte aan noodlokalen die in de buurt van de Spoorbaan gebouwd werden op de plek waar nu ongeveer de Vendelierhof is. Deze noodlokalen zouden echter uitgroeien tot een volwaardige school met de naam Open Hof omdat men geen school van 12 klassen wilde. Na de verzelfstandiging kreeg de school ook een kleuterafdeling met de naam De Krekel. Deze werd echter in 1977 door het bestuur overgeheveld naar de Hellenschool die in dat jaar in de Hellen aan de Dieze begonnen was. Deze school was bedoeld om te groeien maar de verwachtingen gingen zo hard dat de Open Hof in 1978 ook naar de Hellen overgeplaatst werd. Ze kwam aan de Frankische Driehoek met een eigen kleuterafdeling genaamd ’t Hofje.
Jenaplanschool
Door allerhande problemen en andere inzichten begon zich een nieuwe stroming te laten zien in Goirle wat tot de stichting van de Jenaplanschool leidde.
De ouders die hiervoor kozen kon men in drie groepen verdelen:
a) zij die geen confessioneel onderwijs wensten maar openbaar,
b) zij die tegen de gedwongen schoolkeuze van het Centraal Schoolbestuur waren en
c) zij die geporteerd waren voor een andere vorm van onderwijs en dit in het Jena-systeem vonden.
De school is een blijvertje gebleken sinds 1974 maar opvallend is wel dat bij alle fusierondes die er na 1985 geweest zijn, zij nooit aansluiting gezocht hebben bij de Goirlese stam (met behoud van eigen missie en doel) maar dit elders vonden.
Openbaar onderwijs
Vanaf het begin van de 80-er jaren begon de roep om openbaar onderwijs weer luider te klinken. Na enquêtes besloot de gemeente om in de wijk De Hellen een openbare school op te richten onder de naam “Den Bongerd”. Probleem met de aanmeldingen was dat veel mensen wel invulden dat ze geporteerd waren voor openbaar onderwijs maar hun kinderen niet van de door hem bezochte school afhaalden. Daarom startte Harry van de Ven met een klas die steeds groter werd door nieuwe kinderen, en hij en zijn medeleerkracht samen een school ontwikkelden. De school liep langzaam vol en de leerlingen kwamen uit het gehele dorp. Toen de wijk Groote Akkers ontwikkeld werd kwam ook daar een openbare school tot stand (’t Schrijverke) die haar eerste jaren in de steeds leger staande Agnesschool had en toen samen met de nieuwe katholieke school “De Bron” haar intrek nam in het gebouw aan de Guido Gezellelaan.
In 1985 kwam de basisschool tot stand: door de samenvoegingen verdwenen de heiligen uit de schoolnaam. In de hierop volgende fusiegolven smolten Moske en Biesedael tot Regenboog, werd Langenboom opgedeeld over Wildert en Open Hof; bloedde de Hellen als Fonkelsteen langzaam leeg en fuseerde met de Open hof; ging de Wildert na een clash met het bestuur op eigen benen verder waardoor de Heibloem niemand had om mee te fuseren; toen de Wildert na 10 jaar terugkwam onder het SKBG werd dit fusieproces opnieuw opgestart wat resulteerde in basisschool Kameleon.
Vervolgonderwijs
Behalve het basisonderwijs kreeg Goirle ook vervolgonderwijs: LHNO Maria Virgo en ULO Sint Jan en Mill Hill College;
Het vervolgonderwijs in Goirle bestond in het eerste begin uit naailessen voor oudere meisjes, gegeven door de zusters en andere vrouwen. Dit was al in de dertiger jaren gestart en werd vanaf 1946 opnieuw opgezet als VGLO-school. In 1954 verzocht men om uitbreiding van de school omdat het gebouw te klein geworden was voor VGLO op de bovenverdieping en kleuterschool op de begane grond. Dit plan mislukte omdat er vanuit het rijk alleen bekostiging kon komen als er een huishoudschool opgezet werd, en dus geen voorgezet lager onderwijs (7e en 8e klas). Omdat men al dacht aan een nieuwe school in de naaste toekomst besloot men toch over te gaan tot uitbreiding van de bovenverdieping om zo tot een volwaardige huishoudschool te komen. Later zou de school nieuwbouw aan de Van Haestrechtstraat krijgen onder de naam Maria Virgo.
In de Thomasschool had men een klas 6b die gold als voorbereiding op de Ulo. In 1955 komt er een stichting die zich gaat richten op het opzetten van een Ulo-school in Goirle. Men begint met deze school in de gebouwen van het klooster aan de Tilburgseweg/hoek Bergstraat dat inmiddels vernieuwd was. Ook in het juvenaat van de fraters kwamen geleidelijk enkele klassen. Men wilde echter een eigen nieuw gebouw want in 1957 had men reeds 111 lln. in 4 klassen. Pas in januari 1958 kwam de goedkeuring van de gemeente af voor het bouwplan aan de van Haestrechtstraat. Na de wijziging tot Mavo en LHNO kreeg het gebouw de kenmerkende letters op de gevel.
Behalve deze MAVO en LHNO kwam in Goirle ook het hoger voorgezet onderwijs van de grond. Deze laatste school (het Mill Hill College) kwam tot stand aan de Venneweg en in 1973 ging de eerste schop in de grond.
Vanaf 1984 begon men te denken over een fusie tussen het MHC en de Mavo Sint Jan en de LHNO Maria Virgo. Deze fusie zou leerlingen met een mavo/havo-advies nu ook plaats bieden in Goirle, maar tegenstanders waren meer geporteerd voor een kleine categorale school. De LHNO fuseerde uiteindelijk met SG Parkland in Tilburg en de fusie met Mavo Sint Jan ging uiteindelijk toch door in 1990. Verdere fusies werden afgeblazen. Sinds deze fusie heeft de school inmiddels het 50-jarig bestaan gevierd. Momenteel wordt er hard nagedacht over nieuwbouw maar het perceel waarop dit zou moeten gebeuren en in welke volgorde (meteen een definitief nieuw of eerst een noodgebouw) en wie dat gaat betalen is nog niet uitgekristalliseerd.
Zo zien we het ontstaan en de groei van verschillende vormen van onderwijs in Goirle en hebben dan het buitengewoon onderwijs nog niet eens behandeld. Het was er echter wel aan de Dr. Keyzerlaan maar vanwege het bovenregionaal verband valt het buiten deze twee afleveringen.